Gelibolu
| ANA SAYFA | TOP LİSTE | DİLEK FM | İLETİŞİM |
GELİBOLU
Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nden öğrendiğimize göre o yıllarda Gülübol ismi ile anılmaktadır. Halk arasında, yerli bol, geliri bol isimleri ile de anılmakta olan bu şirin ilçemizin tarihçesi çok eski devirlere kadar gitmektedir.
Uzun müddet Atinalıların, Makedonyalıların, Bergama Krallığının hakimiyetinde kalan Gelibolu, daha sonraları Roma ve Bizans hakimiyetine geçmiş ve 1354 yılından itibaren Orhan Gazi oğlu Şehzade Süleyman Paşa'nın komutasındaki Türk birliklerinin Trakya'ya geçişleri ile birlikte Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Türk tarihinde ayrı bir yeri olan bu ilçemiz, dünyanın en büyük denizcilerinden birisi ve şüphesiz ki en güçlüsü olan Piri Reis'in yetiştiği bir yerdir. Bugün topraklarında, Gazi Süleyman Paşa gibi büyük bir komutanın ve Namık Kemal gibi bir vatan şairinin kabirlerini muhafaza eder Gelibolu.
GELİBOLU KALESİ
Evliye Çelebi kayıtlarına göre; Gelibolu Kalesi, Avrupa kıyısında altı köşeli bir kale olup, traş edilmiş gibli dik ve kesik kayalar üzerinde kurulmuştur. 70 kulesi, güneybatısındaki demir bir kapısı vardır. Kale içinde, 300 kadar tek katlı ve iki katlı asker evleri ayrıca Kethüda, Topçubaşı ve Cebecibaşının konakları vardır. Cephanelikleri, ambarları, su sarnıçları, Hünkar Cami, İmam ve Müezzin evleri bulunmaktadır. Bizans devrinde onarılan kaleden bugün yalnız bir Burç görülmektedir.
NAMIK KEMAL'İN MEZARI
Bolayır'da, Süleyman Paşa Türbesi bahçesindedir. Vatan Şairi Namık Kemal (1840-1888) beyaz mermerden sade bir mezarda yatmaktadır. Süleyman Paşa'yı çok seven Namık Kemal, vasiyeti üzerine buraya gömülmüştür.
Mezarın etrafında zincirlere bağlı sekiz adet yuvarlak sütun, bir dairenin üzerinde sıralanmıştır. Mermer sandukanın fes, üzerinde ve yanlarında kabartma halinde geometrik motifler, önünde ise mezar yazıtı yer almıştır. Mezar üzerinde eski Türkçe ile "Elfatiha, Namık Kemal Bey merhumun kabridir. Veladeti 1256'da Tekirdağ'ında, vefatı 1306'da Sakız'da" yazılıdır.
SÜLEYMAN PAŞA TÜRBESİ
Bolayır'da denize bakan bir tepede, şair Namık Kemal'ın mezarı yanındadır. 1356 yılında Rumeli'ye ilk geçen Osmanlı Komutanı, Orhan Gazi oğlu, Rumeli Fatihi Şehzade Süleyman Paşa (1316-1358) için yapılmış bir türbedir.
Kalın duvarları, kalın taş ve tuğla ile sıralıdır. Dört köşeli olup, kubbesinin kasnağında 4 pencere bulunmaktadır.
BİGALI VE NARA KALELERİ
Boğazın Anadolu yakasında, Çanakkale'ye 5 km uzaklıktaki Nara Kalesi ile Avrupa yakasındaki, Eceabat'a 5 km uzaklıktaki Bigalı Kalesi, 1807 yılında İngiliz Donanmasının Boğazdan geçerek, İstanbul'u tehdit etmesi üzerine III. Selim zamanında yapılmaya başlanmış, ancak II. Mehmet devrinde tamamlanabilmişlerdir.
Nara Kalesi eski Abydos şehrinin eteğinde, Bigalı Kalesi de Sestos şehri yakınında kurulmuştur. Nara Kalesi, cephane dolusu, dış duvar ve gözetleme kulesi gibi kısımlardan oluşmaktadır. İç kale 9 m yarıçapında dairesel bir bina olup, duvar kalınlığı 2 m yüksekliği 9.5 m'dir. 26 merdivenle çıkılan terastaki 20 mazgal, genellikle denize hakimdir. Kalenin içi 5 m yarıçapındaki yarım kubbelerin meydana getirdiği bir alandır.
GELİBOLU YARIMADASI TARİHİ VE MİLLİ PARKI
Doğal ve kültürel değerleri yanı sıra Dünya Savaş Tarihi açısından büyük önem taşıyan ve Mustafa Kemal komutasındaki Türk Ordu birliklerinin dünyayı şaşırtan cesaret ve kahramanlıklarının sergilendiği Çanakkale Savaşları'nın izlerini ve anılarını korumak amacıyla 1973 yılında Milli Park ilan edilmiştir.
Gelibolu Yarımadası Tarihi ve Milli parkı, ilimizin en önemli gezi yerlerinden birisidir. Parkın kara sınırlarını Gelibolu Yarımadasının Saroz körfezindeki Kabatepe limanı ile Çanakkale Boğazında yer alan Akbaş iskelesi arasında çizilecek bir hat oluşturur.
Seddülbahir köyü çevresindeki Teke ve Hisarlık Burunları, Ertuğrul, Morto, İkiz Koyları, Alçıtepe, Kerevizdere, Zığındere ile kuzeydoğuda yer alan Arıburnu, Conkbayırı, Kocaçimen, Kanlısırt, Anafartalar ve Suvla Koyları savaşın cereyan ettiği başlıca alanlardır. Çanakkale Savaşları sırasında büyük cesaret göstererek şehit olan birlikler ve şahıslar adına bugün Gelibolu Yarımadası'nda çok sayıda şehitlik vardır. Herbiri ayrı bir kahramanlık örneği olan bu şehitliklerin en önemlisi Morto koyunda, Hisarlık tepe üzerinde tüm şehitlerimizin anısına dikilen ÇANAKKALE ŞEHİTLER ABİDESİ'dir. Gelibolu Yarımadası üzerinde, Çanakkale Savaşlarında hayatlarını kaybeden yabancı askerler için de Anıt ve mezarlıklar vardır.
